Badanie dynamiczną sondą lekką (DPL), średnią (DPM) lub ciężką (DPH) polega na wprowadzaniu stożka o normowych wymiarach (zależnych od rodzaju sondy) w grunt przy pomocy młota uderzającego w podbabnik który przekazuję energię bezpośrednio na żerdzie i dalej na stożek. Waga młota zależna jest od rodzaju sondy i wynosi: 10 (DPL), 30 (DPM) lub 50 kg (DPH). Różna waga młota wpływa na energię przekazywaną na stożek, która wynosi od 50 (DPL) do 167 kJ/m2 (DPH). Waga użytego młota wiąże się również z możliwymi do osiągnięcia głębokościami sondowania, tj. im cięższy młot tym możliwe jest głębsze sondowanie.
Wyniki badania gruntu sondą dynamiczną DPL/DPM/DPH
Wynikiem badania gruntu sondą dynamiczną jest liczba uderzeń młota o podbabnik na każde 10 cm wpędu sondy. Głównym parametrem otrzymanym z sondowań dynamicznych jest stopień zagęszczenia ID. Każdy rodzaj sondowania ma określoną korelację między ilością uderzeń a wartością ID.
Badanie sondą dynamiczną pozwala również określić pośrednio:
- Wskaźnik zagęszczenia IS,
- Jednostkowy dynamiczny opór sondowania qd.
Sondowania dynamiczne DPL/DPM i DPH charakteryzują się najniższym kosztem badania gruntu w związku z czym są chętnie wykorzystywane podczas badań do opinii geotechnicznej pod domki jednorodzinne, jednakże ich zastosowanie ogranicza się tylko do gruntów gruboziarnistych (niespoistych).
Znacznie bardziej uniwersalnym i nowoczesnym urządzeniem jest lekki penetrometr dynamiczny PANDA. Urządzenie to jest wyposażone w głębokościomierz strunowy (jak w penetrometrach do sondowań statycznych), czujnik mierzący siłę udaru oraz przenośny komputer zbierający dane i przeliczający je na dynamiczny opór na stożku qd. Penetrometr Panda wyposażony jest w dwa rodzaje stożków. Pierwszy mniejszy o powierzchni 2 cm2 i kącie wierzchołkowym 90º służy do kontroli zagęszczenia do głębokości około 2-3 metrów. Drugi stożek tracony o powierzchni 4 cm2 i takim samym kącie wierzchołkowym używany jest do badania właściwości mechanicznych i odkształceniowych gruntu do głębokości maksymalnej 6-7 metrów.
W trakcie badania dokonywany jest pomiar:
- Energii udaru,
- Zagłębienia na skutek udaru
Na podstawie powyższych danych obliczany jest dynamiczny opór na stożku qd. Na podstawie oporu na stożku qd możliwe jest obliczenie następujących parametrów gruntu:
- Gęstość objętościowa szkieletu gruntowego ρd,
- Gęstość objętościowa ρ,
- Stopień zagęszczenia ID,
- Kalifornijski wskaźnik nośności CBR,
- Kąt tarcia wewnętrznego φ,
- Wytrzymałość na ścinanie w warunkach bez odpływu Su,
- Moduł ściśliwości EOED.
Penetrometr PANDA idealny jest do kontroli zagęszczenia w niskich nasypach lub wykopach fundamentowych. Dodatkowo świetnie sprawdza się do wyznaczania parametrów gruntowych pod niewielkie inwestycje takie jak domy jednorodzinne bądź innego rodzaju budynki Jednokondygnacyjne.